میزان هموگلوبین‌‌گلیکاته (Hb-A1c) و عوامل مؤثر بر آن در بیماران دیابتی مراجعه کننده به مرکز دیابت استان کردستان در سال 1378

چکیده مقدمه: دیابت ملیتوس شایعترین بیماری داخلی است که شیوع آن در حدود 2-1 درصد جمعیت عمومی می‌‌باشد. مطالعه حاضر با هدف تعیین میزان هموگلوبین گلیکاته (Hb-A1C) و عوامل مؤثر بر آن در بیماران دیابتی مراجعه کننده به مرکز دیابت استان کردستان (واقع در بیمارستان توحید سنندج) از اول تیر ماه لغایت آخر اسفند ماه 1378 صورت گرفته است. مواد و روشها: نوع مطالعه توصیفی است و تعداد 223 نفر به روش سرشماری انتخاب شدند. روش گردآوری اطلاعات بصورت مصاحبه و همچنین نمونه‌‌گیری خون ناشتا و انجام آزمایش به روش کالریمتری جهت تعیین میزان (Hb-A1c) بود. نتایج: نتایج این مطالعه حاکی از آن است که از 223 بیمار فوق الذکر 3/41 درصد مذکر و 7/58 درصد مؤنث بودند. محدوده سنی بیماران از 10 سال تا 74 سال متفاوت بوده و 7/46 درصد بیماران در محدوده سنی 35 تا 54 سال بودند. 26 درصد بیماران بی‌‌سواد و تنها 2/15 درصد بیماران تحصیلات بالاتر از دیپلم داشتند. 3/19 درصد بیماران دیابت وابسته به انسولین (تیپI) و 78 درصد بیماران، دیابت غیر وابسته به انسولین (تیپII) داشتند و تنها 9/0 درصد بیماران دیابت جوانان با شروع در بزرگسالی (MODY) و 8/1 درصد بقیه دیابت حاملگی داشتند. از نظر نوع درمان 5/17 درصد بیماران تنها با رعایت رژیم غذایی، 8/23 درصد از انسولین و بقیه (7/58 درصد) از داروهای ضد دیابت خوراکی استفاده می‌‌نمودند. 6/16درصد بیماران، مورد جدید (New Case) و بقیه مراجعه‌‌کنندگان قبلی بودند. 8/18 درصد بیماران کنترل گلیسمیک عالی، 5/4 درصد کنترل گلیسمیک خوب، 6/25 درصد کنترل گلیسمیک متوسط و 1/51 درصد کنترل گلیسمیک ضعیف یا عدم کنترل را نشان داده‌‌اند. نتیجه‌‌گیری: در کل، جنس مؤنث، سن پایین‌‌تر، بی‌‌سوادی یا سطح پایین تحصیلات، تیپI دیابت، درمان با متفورمین به تنهایی و گلیبن کلامید به تنهایی (در مقایسه با ترکیب هر دو)، عدم مراجعه به درمانگاه دیابت و محل سکونت خارج از شهر سنندج (به‌‌خصوص ساکن روستا)، شانس عدم کنترل گلیسمیک را افزایش داده‌‌اند. یافته‌‌ها نشان دادند که توزیع کنترل گلیسمیک در بیماران دیابتی مراجعه کننده به مرکز دیابت استان کردستان بهتر از کنترل گلیسمیک سایر مطالعات داخل کشور (اصفهان، کاشان و یزد) می‌‌باشد، اما در مقایسه با مطالعات خارج از کشور به مراتب کنترل گلیسمیک ضعیف‌‌تری داریم.